Congolese ziekenhuizen kampen met slechte technische voorzieningen. Om hieraan te verhelpen, leiden de provincie Vlaams-Brabant en de ngo Artsen Zonder Vakantie de komende twee jaar in Bukavu ziekenhuistechnici op en investeren ze in aan de lokale context aangepaste medische  apparatuur. Topdokter Mukwege, gelauwerd Congolees gynaecoloog en mensenrechtenactivist, schaart zich achter dit project. Op 19 juli werd in Bukavu (D.R. Congo), het startschot gegeven van het project 'Jenga Maarifa/Kennis Opbouwen'. Het project loopt van juli 2016 tot september 2018 en richt zich in eerste instantie tot onderhoudstechnici van de ziekenhuizen in Zuid-Kivu. Deze praktijkgerichte meerjarenopleiding, die wordt georganiseerd in drie ziekenhuizen en een technische school, bestaat uit thematische en flexibele modules die inspelen op lokale behoeften zodat technici ook aan de slag kunnen blijven in hun ziekenhuizen. De opleiding beoogt een betere theoretische kennis over medische apparatuur en energievoorziening, het verwerven van inzicht in het preventieve onderhoud van medische apparatuur en het aanleren van vaardigheden voor de reparatie van die apparatuur. Alle 34 algemene referentieziekenhuizen van Zuid-Kivu en de partnerziekenhuizen van Artsen Zonder Vakantie in Burundi zullen direct de vruchten kunnen plukken van dit project. 'Met dit project geeft de provincie, uitgaand van de in Vlaams-Brabant aanwezige kennis, inhoud aan de solidariteit met het Zuiden.  Vlaams-Brabant profileert zich als één van de belangrijkste lifetechregio's in Europa en behoort tot de wereldtop op het vlak van medische biotechnologie', zegt Tie Roefs, gedeputeerde voor Noord-Zuid. 'Heel wat medische instellingen, ngo's en bedrijven uit Vlaams-Brabant zijn reeds actief in het Zuiden en de provincie wil hun inspanningen naar waarde schatten. We zetten hun expertise in in de samenwerking met het Zuiden'.

De expertise van Vlaams-Brabant als basis voor solidariteit met het Zuiden

Een Golden Standard voor medische apparatuur
De provincie Vlaams-Brabant gaat nog een stap verder dan de opleiding van de ziekenhuistechnici. Samen met actoren uit de medische sector uit Vlaams-Brabant en het Zuiden maakt ze werk van een standaardlijst voor medische apparatuur. Die lijst dient als leidraad voor wie medische apparatuur naar het Zuiden wil sturen. Op die manier verzekert ze dat er in de toekomst enkel materiaal wordt verzonden dat men ook effectief kan gebruiken en herstellen.
Die Golden Standard is het product van een intense uitwisseling tussen de medische sector uit Vlaams-Brabant en Zuid-Kivu. Door de belangrijkste actoren uit de medische wereld, in Noord en Zuid, samen rond tafel te zetten hoopt de provincie naar een gemeenschappelijke aanpak en beleid te kunnen toewerken.

'We hopen dat de medische sector in Noord en Zuid zijn achterban actief betrekt bij dit proces en hen sensibiliseert om op een duurzame manier om te gaan met medisch materiaal. Op die manier creëren we draagvlak voor dit project', aldus Tie Roefs. 

Provincie Vlaams-Brabant en Artsen Zonder Vakantie slaan handen in mekaar
Vlaams-Brabant koos voor Artsen Zonder Vakantie als bevoorrechte partner. Artsen Zonder Vakantie  zijn 600 artsen, paramedici en technici die zich tijdens hun vakantie engageren om gedurende 2 tot 3 weken lokale collega's in de partnerziekenhuizen van Sub-Sahara Afrika bij te staan en op te leiden. Het strategisch meerjarenplan van de organisatie is gebaseerd op de overtuiging dat lokale medische partners in hun eigen gemeenschap zelf gestalte kunnen geven aan een toegankelijke en kwalitatieve gezondheidszorg.

'Een lege batterij, een aerosoltoestel zonder masker, een operatielamp met maar één gloeilamp? Het is een situatie die we ons in de westerse gezondheidszorg niet kunnen voorstellen. In de landen van Sub-Sahara Afrika kampen artsen en hulpverleners echter dagelijks met deze gebrekkige infrastructuur', weet Inge Weber, directeur van Artsen Zonder Vakantie.

WHO, de Wereldgezondheidsorganisatie, schat dat ongeveer 50% van het medisch materiaal in ontwikkelingslanden niet functioneert, niet optimaal wordt gebruikt of niet wordt onderhouden. Er zijn geen trainingen voorzien voor techniekers, wisselstukken zijn te duur of niet voorhanden, apparatuur is verouderd. In Zuid-Kivu heeft 30 % van de bevolking nog geen toegang tot kwalitatieve gezondheidszorg. Vaak is dit te wijten aan het gebrek aan infrastructuur en slecht onderhouden apparatuur.

Gelauwerde gynaecoloog schaart zich achter project
Het project 'Jenga Maarifa/Kennis Opbouwen werd op 27 september 2016 officieel voorgesteld in aanwezigheid van dr. Denis Mukwege, gelauwerd mensenrechtenactivist en winnaar van de Sacharovprijs. Het door dr. Mukwege opgerichte ziekenhuis van Panzi is immers één van de belangrijkste partners in dit project. Als dusdanig heeft dr. Mukwege als geen ander voeling met de situatie op het terrein en de problematiek waaraan Jenga Maarifa wil verhelpen.