http://www.stratenvolleuven.be/ De vorige twee jaar is duidelijk geworden dat een mensvriendelijke invulling van Leuven als publieke ruimte geen verre droom is. Het is ondertussen meer dan duidelijk dat een autoluw centrum een gezonde basis is voor onze stad waarin het fijn is om leven, en waarin ook veel te beleven valt. De volgende stap is de stadsregio in zijn geheel. Straten Vol Leuven en partners werken daarom met het project Groot-Leuven in Beweging de komende twee jaar ook rond de mobiliteit in de deelgemeenten. Om dit mogelijk te maken dienden zij in het kader van het subsidiereglement voor duurzame milieu- en klimaatprojecten een subsidieaanvraag in bij de provincie Vlaams-Brabant.

"Uit de provinciale klimaatstudie blijkt dat mobiliteit in onze provincie verantwoordelijk is voor 44% van de CO2-uitstoot", zegt Tie Roefs, gedeputeerde voor milieu en duurzaamheid. Het thema 'mobiliteit' is daarom één van de prioriteiten om van Vlaams-Brabant een klimaatneutrale provincie te maken. Bovendien vindt de provincie dit project waardevol omdat het een echt burgerinitiatief is. De samenwerking van buurtcomités zal leiden tot een verhoging van het draagvlak. De provincie kende daarom een subsidiebedrag van 75.000 euro toe aan het project Groot-Leuven in Beweging."

?

In 2016 werd de transitie ingezet naar een autoluwe Leuvense binnenstad. Het stadsbestuur voerde een nieuw circulatieplan in dat de ruimte voor wegverkeer vermindert ten gunste van voetgangers, fietsers en openbaar vervoer. Tegelijk werden en worden straten en pleinen stapsgewijze ingericht om de vrijgekomen ruimte maximaal als publieke verblijfsruimte te valoriseren.

Straten Vol Leuven heeft dit proces mee vormgegeven en is tevreden dat de verduurzaming van onze mobiliteit meer dan ooit een thema geworden, tot ver buiten de grenzen van de Leuvense binnenstad. Liesbeth Provoost (Vormingplus): "Toen we aan het circulatieplan van Leuven werkten, kregen we dikwijls de vraag waarom we ons alleen tot het centrum van Leuven beperkten. De problemen situeerden zich ook buiten de ring. We moesten het werk behapbaar maken en beslisten om met de binnenstad te beginnen. We beloofden die mensen echter dat we een tweede fase de deelgemeenten onder de loep zouden nemen".

"Het circulatieplan heeft enerzijds tot een grote polemiek geleid, zowel op de sociale media als in de geschreven pers, maar het was een eerste noodzakelijke stap richting een duurzame, bereikbare en aangename stad", zegt Bert Cornillie, lid van de kerngroep van Straten Vol Leuven. "Anderzijds is de reële impact van de autoluwe binnenstad op de mobiliteit en de leefkwaliteit buiten het stadscentrum eerder beperkt. In de deelgemeenten van Leuven en in de buurgemeenten moeten de eerste grote stappen nog gezet worden."

"De Kesselse straat- en buurtcomités vinden al jaren dat het verkeer door Kessel-Lo te gevaarlijk en te druk is. De steenwegen en meerdere woonstraten lopen tijdens de spits volledig vast. Een grote groep Kesselaars heeft de laatste 2 jaar samengewerkt met de Stad en met studiebureau Vectris om een nieuw plan te maken om de verkeersproblematiek in onze deelgemeente aan te pakken", zegt Piet Van Meerbeek van Overleg Buurtcomités Kessel-Lo (OBK). "Maar de overheid schuift de maatregelen voor zich uit en van een geïntegreerde aanpak is vooralsnog geen sprake. Daarom wil het OBK steun geven aan het nieuwe project 'Groot-Leuven in beweging' van Straten Vol Leuven. Met dit project voor de hele stadsregio willen we samen een geïntegreerde aanpak bepleiten om mobiliteit en leefbaarheid te verzoenen, vanuit de tussenruimte tussen overheden en bevolking."

Het platform Straten Vol Leuven ontstond in december 2014 als een van de vele grassroots-werven van Leuven Klimaatneutraal 2030. Het door de Provincie Vlaams Brabant gesubsidieerde klimaatproject Autoluwe Binnenstad liep in 2015 en 2016 en mobiliseerde tientallen vrijwilligers. Ieder lid van het platform draagt onbaatzuchtig met handen, harten en hersenen bij aan het de realisatie van de droom van een autoluw Leuven, vaak met de volle steun van hun bedrijf of organisatie.

Nieuw project in de deelgemeenten

Voor het nieuwe klimaatproject zien Straten Vol Leuven en partners drie verschillende rollen: inspirator, bruggenbouwer en katalysator.

Straten Vol Leuven ziet haar rol in de tussenruimte complementair aan de taak van de betrokken overheden. Ze heeft niet de macht om het mobiliteitsbeleid uit te tekenen en te implementeren, maar ze heeft wel de kracht om hier voeding aan te geven.
Het werkveld van dit projectvoorstel bestrijkt in eerste instantie Groot-Leuven, en dan vooral de deelgemeenten buiten het centrum. Binnen deze deelgemeenten is Kessel-Lo onze "pilot case", wegens de grote urgentie inzake verkeers(on)leefbaarheid en door de aanwezigheid van partners die de laatste jaren over mogelijke mobiliteitsoplossingen ernstig nagedacht hebben.

Straten vol Leuven zal tijdens het Groot-Leuven in beweging-project de scope verbreden en in de andere deelgemeenten en gebieden (Heverlee, Tervuursepoort, Wilsele-Dorp, Wilsele-Putkapel, Wijgmaal, Egenhoven) eveneens initiatieven helpen opstarten. We gaan ook actief opzoek naar partners om deze aanpak in de hele stadsregio uit te rollen.

Twee operationele doelstellingen

1. De opmaak van een stadsregionale langetermijnvisie op duurzame mobiliteit

Onder meer gesteund door de betrokken mobiliteitsdeskundigen, zullen we samen met bewoners een blauwdruk van een stadsregionale langetermijnvisie op duurzame mobiliteit uitwerken. Daarbij vertrekken we niet van een wit blad, maar kunnen we verder bouwen op waardevol materiaal dat vandaag reeds ter tafel ligt, maar onvoldoende geïntegreerd wordt aangepakt. We gaan in gesprek met de belangrijke actoren van de stadsregio op het vlak van werk en verkeer. We brengen experten en burgers op verschillende manieren bijeen.

2. Bottom-up acties inzake duurzame mobiliteit en leefkwaliteit faciliteren

Zowel op niveau van wijken en deelgemeenten als stadsbreed willen we mensen inspireren om naar buiten te komen met voorbeelden van duurzame mobiliteit die de leefbaarheid verhogen. Waar mogelijk zetten we de goed praktijken van specifieke sectoren in de verf en bepleiten we hun translatie richting andere sectoren. We benadrukken hoe door creatieve oplossingen onverwachte banden kunnen ontstaan, eerder dan polarisatie. Bewoners in woonwijken (verminderde leefkwaliteit) en bedrijven (tijdsverlies, imagoschade, irritatie) lijden beide schade door sluipverkeer en files. Wijkniveau en bestemmingsniveau samenbrengen rond de modal shift als oplossing is nog niet eerder gebeurd. In de woonwijken is er een intergenerationeel verband: de kleinste kinderen en ouderen varen wel bij leefstraten. Tenslotte is er de link tussen gezondheid en mobiliteit. De transitie naar een duurzame organisatie van het sportgebeuren is geen onbelangrijke uitdaging. We willen samen met de projectpartners andere groepen appelleren om concrete strategische en symbolische acties en realisaties op te zetten.

"Met Straten vol Leuven willen we de onmiskenbare impact van een dag zoals Leuven autovrij uitbreiden in de tijd én in de ruimte: geen auto's in de straten betekent meer plaats om te spelen, te bewegen en te genieten van het (buiten) leven. Zowel binnen als buiten de stadskern: daar gaan we voor!", zegt Elke Franchois van Mobiel 21.

Bij deze acties zullen Straten Vol Leuven en partners zowel eigen stappen zetten als bestaande dynamieken kanaliseren. We willen deze burgeracties een bredere zichtbaarheid geven.
 

Straten Vol Leuven en partners

Vandaag is Straten Vol Leuven een koepel van burgers, verenigingen en bedrijven actief in ruimtelijke planning, stadsvernieuwing, participatie en communicatie. In dit project wil het platform samenwerken zowel met twee gevestigde buurtbewegingen (Overleg Buurtcomités Kessel-Lo en WD3012) als met kennisorganisaties die actief zijn op het vlak van duurzame mobiliteit.

De vzw Mobiel 21 stond samen met de vzw Leuven Klimaatneutraal 2030, BUUR cvba en Levuur cvba aan de wieg van het door de Provincie Vlaams Brabant gesubsidieerde klimaatproject "Autoluw Stadcentrum Leuven" (2015-2016) en is momenteel samen met veel andere organisaties een actieve partner in het burgerplatform Straten Vol Leuven.

Het Overleg Buurtcomités Kessel-Lo verenigt buurtcomités uit Kessel-Lo die rond mobiliteit actief zijn. Het OBK was de laatste twee jaar intensief betrokken bij een participatietraject rond de verkeerscirculatie in Kessel-Lo (binnengebied tussen Tiensesteenweg en Diestsesteenweg), geleid door Vectris cvba en Stad Leuven. Eerdere campagnes en studies gingen over fietsvriendelijkheid (2007), de fietsbrug in Leuven-station (2008), sluipverkeer (2009) en leefstraten (2012, 2015). In 2018 bestaat het Overleg Buurtcomités Kessel-Lo tien jaar.

Het Dorpscomité 3012WD van Wilsele-Dorp comité werkt al 15 jaar aan een milieubewuste en aangename omgeving voor Wilsele-dorp (2500 gezinnen). Zij promoot hiervoor betere fietsverbindingen van uit het dorp naar de binnenstad en Gasthuisberg en gaat hiervoor in onderhandeling met betrokken besturen. Ze organiseerde "Wijk voor de fiets"-campagnes en mobiliteitsdebatten.

Straten Vol Leuven heeft als zakelijke partners Vectris cvba, BUUR cvba, Transport & Mobility Leuven en GCV Transport Environment Energy Consulting. Deze vier Leuvense kennisbedrijven stellen hun expertise op het vlak van mobiliteit gratis ter beschikking van het project. Hun bijdrage bestaat in het leveren van inhoudelijke ondersteuning rond multimodale verkeersorganisatie en ruimtelijke planning.

Mobiel21 zal zich toeleggen op monitoring van motieven achter het verplaatsingsgedrag en op de sensibilisering rond de modal shift. Op het vlak van participatie, krijgt ze daarbij de steun van de buurtcomités en van de professionele organisatie Vormingplus, dat ook actief is in Straten Vol Leuven rond de binnenstad.

Deze constellatie van drie burgerbewegingen en zes professionele partners vormt samen de projectstructuur bij aanvang van het project "Groot-Leuven in beweging". Doorheen het project zullen we de hand uitreiken aan andere betrokken stakeholders om een brede samenwerking op te zetten: Straten Vol Leuven kan ter zake verwijzen naar het succes van het vorige project, waarbij de groep van initiële partners (vzw LKN2030, BUUR, Levuur, Mobiel21) nadien werd uitgebreid met tal van andere bedrijven, organisaties en individuele burgers. Een waar multiplicatoreffect.