In maart organiseert de Vlaamse overheid een klimaattop. In een aan parlementsvoorzitter Jan Peumans vragen de gedeputeerden Klimaat en Milieu van de vijf Vlaamse provincies nu om hen daarin te betrekken. "De provincies werken al jaren rond klimaat, duurzame ontwikkeling en biodiversiteit." benadrukt Rik Röttger, voorzitter van de beleidscommissie Milieu. "Nu Vlaanderen haar klimaatbeleid verder wil vormgeven, is onze expertise en ervaring daarin zeker een meerwaarde. Ook als tussenfiguur tussen het gemeentelijke en bovenlokale niveau want de voorbije jaren overtuigden we al meer dan 239 of 78% van de Vlaamse steden en gemeenten om samen met de provincie acties te ondernemen. We hopen dus van harte dat de Vlaamse overheid mét de provincies gaat werken. Om een maximaal resultaat te behalen is het een absolute must dat overheden hun inspanningen rond klimaat bundelen."open brief

De vijf Vlaamse provincies werken al jaren rond klimaat, duurzame ontwikkeling en biodiversiteit. Nu Vlaanderen het Vlaamse beleid daarrond verder wil vormgeven, vragen de gedeputeerden Klimaat en Milieu van de vijf provincies in een open brief aan parlementsvoorzitter Jan Peumans om dat samen met hen te doen. Hun jarenlange expertise en ervaring, vooral als tussenfiguur tussen het gemeentelijke en bovenlokale niveau, vormen immers een meerwaarde voor het Vlaamse beleid. De provincies engageren zich om de rol van territoriaal coördinator op te nemen om zo expertise, netwerking en good practices maximaal te delen met steden en gemeenten.

Sinds 2010 namen alle provincies stappen om de CO2-uitstoot te reduceren

De Vlaamse provincie hebben al jaren een bovenlokale ambitie om de CO2-uitstoot te reduceren tot neutraal, ze ondersteunen ook gemeenten daartoe via het Burgemeestersconvenant en vragen burgers en bedrijven hun steentje bij te dragen. Daarvoor werken de provincies samen met intercommunales en andere partners. Sinds kort zetten de provincies steeds meer in op een adaptatiebeleid, het aanpassen van de samenleving aan de gevolgen van klimaatverandering.

• Provincie Limburg wil tegen 2020 30% van de CO2-uitstoot teruggeschroefd hebben, wil klimaatneutraal zijn tegen 2050 en daagde meteen alle 44 Limburgse gemeenten uit.
• Provincie Vlaams-Brabant hoopt tegen 2040 klimaatneutraal te zijn, organiseerde een succesvolle Vlaams-Brabantse Klimaattop en riep al haar gemeenten op om het Burgemeestersconvenant te ondertekenen; 59 gemeenten sprongen al op de kar waarvan 39 een goedgekeurd klimaatplan hebben.
• Provincie Oost-Vlaanderen gaat naar een klimaatgezond Oost-Vlaanderen in 2050; 30 gemeenten maken werk van klimaat.
• Provincie West-Vlaanderen wil in 2030 een CO2-neutrale organisatie zijn en wil naar een klimaatneutrale en klimaatbestendige provincie in 2050, 48 gemeenten ondertekenden het burgemeestersconvenant en bouwen zo mee aan die ambitie.
• Provincie Antwerpen wil tegen 2020 als organisatie klimaatneutraal zijn, neemt het voortouw in het adaptatiebeleid en behaalde in 2015 als eerste overheid in Vlaanderen de ISO 14001-norm voor haar milieumanagementsysteem. 67 gemeenten zijn al helemaal mee, waarvan 63 ook het Burgemeestersconvenant tekenden.

Burgemeestersconvenant: sleutel voor het gemeentelijk klimaatverhaal

Het Burgemeestersconvenant of de 'Covenant of Mayors' is een initiatief van de Europese commissie dat zich rechtstreeks richt naar lokale overheden. Dit initiatief richt zich op een verlaging van de CO2-uitstoot op het hele grondgebied.

In 2015 ondertekenden al 239 van 308 Vlaamse gemeenten het Burgemeestersconvenant voor klimaat en energie. Ze worden daarbij ondersteund door de provincies. Die begeleiden hen onder meer bij de ondertekening, de CO2-metingen, de opmaak van een klimaatplan en tussentijdse rapporteringen. Verder organiseren en ondersteunen ze participatie, bieden ze een concreet aanbod voor uitvoering van het klimaatplan en communicatie daarrond. De provincies overleggen ook met partners en de Vlaamse overheid en bieden financiële ondersteuning aan de gemeenten.

Sinds november 2015 startte de Europese commissie met een vernieuwd Burgemeestersconvenant, het omvat nu een hogere ambitie aangepast aan de nieuwe Europese doelstellingen voor 2030 én een engagement rond klimaatadaptatie. De provincie zullen hierop inspelen vanaf 2017!

239 van de 308 gemeenten tekenden reeds het Burgemeestersconvenant

Meerwaarde voor het Vlaamse beleid

Leefmilieu is bij uitstek het domein waar provincies hun intermediaire rol waarmaken, net omdat de provincies al veel ervaring hebben met het inzetten op gebiedsgerichte werking, gemeentelijke ondersteuning.

De provincies vervullen een intermediaire rol tussen gemeenten en een hoger bovenlokaal niveau. Vanuit die positie hebben ze veel streekkennis en expertise in de diverse deelaspecten van het milieu- en klimaatbeleid. Ze helpen gemeenten om problemen op het terrein actiegericht en op maat aan te pakken en vertalen de complexe Vlaamse milieuwetgeving op hun niveau.

Als de Vlaamse overheid een geïntegreerd beleid wil, heeft ze de provincies nodig. Het klimaatbeleid van de provincies is immers een geïntegreerd, gebiedsgericht beleid. Om alle gemeenten mee betrekken in haar beleid, is het Burgemeestersconvenant hét instrument bij uitstek voor het Vlaamse klimaatbeleid. Dan is er nood aan een betere samenwerking tussen de overheden, een verdere ondersteuning van de gemeenten, aangepaste ambities die inzetten op mitigatie én adaptatie. Kortom: dan is er een duidelijke rol voor provincies weggelegd.

 

Gedeputeerden milieu van de provincies

Tie Roefs, Vlaams-Brabant

Rik Röttger, Antwerpen

Jozef Dauwe, Oost-Vlaanderen

Guido Decorte, West-Vlaanderen

Ludwig Vandenhove, Limburg